Özel yetenekli öğrencilerin temel fen kavramlarına ve fen dersi çalışmaya yönelik metaforik algıları: Alanya BİLSEM örneği

Abstract

Bu çalışmada, özel yetenekli öğrencilerinin temel fen kavramlarına ve fen dersi çalışmaya yönelik metaforik algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, 2020-2021 öğretim yılı bahar döneminde 2 haftalık bir süreçte Antalya'nın Alanya İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı Alanya Bilim ve Sanat Merkezine devam eden 3.sınıf ve 8.sınıf arasında 210 özel yetenekli öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, özel yetenekli öğrencilerin temel fen kavramlarına ve fen dersi çalışmaya yönelik metaforik algılarının neler olduğunu ortaya çıkarmak amaçlandığından, nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak, "Metafor Veri Toplama Formu" kullanılmıştır. Metafor veri toplama formu, "Evren, dünya, canlı, yaşam, madde, ışık, ses, elektrik, çevre kavramlarını ve Fen dersi çalışma olgusunu" içermektedir. Formda her bir kavram için ayrı ayrı "Kavram ismi (örneğin, Dünya)………………….gibidir. Çünkü……………." yer almaktadır. Çalışmada, öğrenci verilerinin analizinde, içerik analizi kullanılmıştır. Özel yetenekli öğrencilerin, temel fen kavramları ve fen dersi çalışma ile ilgili geliştirdiği metaforlar, "Evren" kavramına yönelik en fazla "sonsuzluk" metaforu, "Dünya" kavramına yönelik en fazla "top" metaforu, "Canlı" kavramına yönelik en fazla "kalem" metaforu, "Yaşam" kavramına yönelik en fazla "bitki" metaforu, "Madde" kavramına yönelik en fazla "insan" metaforu, "Işık" kavramına yönelik en fazla "güneş" metaforu, "Ses" kavramına yönelik en fazla "dalga" metaforu, "Elektrik" kavramına yönelik en fazla "su" metaforu, "Çevre" kavramına yönelik en fazla "ev" metaforu ve "Fen dersi çalışmak" olgusuna yönelik en fazla "oyun" metaforu olarak belirlenmiştir. Yapılan metafor çalışmasında, özel yetenekli öğrencilerin temel fen kavramları ile ilgili oldukça geniş düşünce düzeyine sahip oldukları ve fen dersini eğlenceli buldukları sonucuna ulaşılmıştır.

This study aims to examine gifted students' metaphorical perceptions of basic science concepts and studying science. The study was carried out with 210 gifted students between the 3rd and 8th grades attending the Alanya Science and Art Center affiliated to the Alanya District National Education Directorate in Antalya, in a 2-week period in the spring term of the 2020-2021 academic year. Phenomenology design, which is one of the qualitative research methods, was used in the study since it was aimed to reveal gifted students' metaphorical perceptions of basic science concepts and studying science. "Metaphor Data Collection Form" was used as a data collection tool in the study. The metaphor data collection form includes "the concepts of Universe, Earth, living, life, matter, light, sound, electricity, environment and the subject of studying science". The form includes "Concept name (for example, Earth) is like …………………. Because……………." for each concept separately. Content analysis was used in the analysis of student data. Among the metaphors come up by gifted students about basic science concepts and studying science, the most used metaphor was "infinity" for the concept of "Universe", "ball" for the concept of "Earth", "pen" for the concept of "alive", "plant" for the concept of "life", "human" for the concept of "matter", "Sun" for the concept of "light", "wave" for the concept of "sound", "water" for the concept of "electricity", "home" for the concept of "environment", and "game" for the subject of "studying science". The metaphor study was concluded that gifted students had a highly developed level of thinking about basic science concepts and found the science course enjoyable.