Tedarikçi seçim kararlarında bulanık çok kriterli karar verme tekniklerinin kullanımı: Mobilya sektöründe bir uygulama

Abstract

Rekabet koşullarının giderek zorlaştığı günümüz dünyasında, firmaların rekabete dayanıklı olabilmeleri, işgücü, malzeme, sermaye gibi girdilerin maliyetlerini düşürmeleri, stok düzeyleri, iş süreçler sistemini daha iyi hale getirmeleri, kaliteyi ve faaliyetlerin hızını artırmada tedarikçileri ile ortak çalışmaları çok önemlidir. Düşük kalitede temin edilen ürünler, firma içerisinde verimsiz süreçlerin doğmasına ve pazar payının düşmesine yol açabilmektedir. Tedarikçilerin işletmelerin amaç ve hedeflerine uygun olarak seçilmesi önemli adımlardan birisidir. Tedarikçi seçimi kararının verilmesi, işletmede satış, muhasebe, pazarlama, teslimat bölümü yöneticileri ve grupça değerlendirmesi bakımından önem arz etmektedir. Karar verme, işletme için belirli bir hedefin gerçekleştirebilmesi, birbirinden farklı olan alternatifler arasından en uygun olanı seçme sürecidir. Çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleri bu süreçte en doğru kararı vermek için kullanılabilecek, birçok stratejik ve operasyonel faktörleri değerlendirme imkanı sağlayan analitik yöntemlerdendir. Ancak değerlendirme yapılan oranların sözel veya bulanık olduğu durumlarda ÇKKV yöntemleri yetersiz kalmasından dolayı bulanık ÇKKV yöntemleri kullanılmaktadır. Bu nedenle bu çalışmada mobilya satış sektörü için en uygun tedarikçi seçimi, bulanık ÇKKV yöntemleri olan, Bulanık AHP ve Bulanık TOPSIS yöntemleri bir arada kullanılmıştır. Firmada karar vericilerin görüşleri doğrultusunda oluşturulan karar matrisleriyle, kriter ağırlıklarının belirlenmesinde bulanık AHP ve alternatiflerin değerlendirilmesinde ise bulanık TOPSIS yöntemleri uygulanarak yöneticilere karar desteği sağlanmıştır.

In modern environment, where competition is becoming more intense, it is critical for businesses to be competitive, reduce the costs of inputs such as labor, material, and capital, enhance their stock levels and business processes systems, and collaborate with their suppliers to improve the quality and speed of their operations. Low-quality goods can lead to inefficient procedures inside a corporation and a loss of market share. One of the most crucial phases is to choose suppliers that are aligned with the company's aims and objectives. In terms of sales, accounting, marketing, delivery department managers, and group assessment, making the supplier selection decision is critical. Decision-making is the process of selecting the best appropriate option from a set of choices in order to achieve a certain business objective. Multi-criteria decision making (MCDM) approaches are analytical methods that may be utilized to produce the most correct conclusion in this process and allow numerous strategic and operational elements to be evaluated. Nevertheless, because MCDM methods are unsuitable in circumstances when the assessed rates are verbal or fuzzy, fuzzy MCDM approaches are utilized. As a result, the most suited supplier selection methods for the furniture sales industry, Fuzzy AHP and Fuzzy TOPSIS, are fuzzy MCDM approaches in this study. The managers were given decision support by using decision matrices constructed based on the opinions of the company's decision makers, Fuzzy AHP for calculating criteria weights, and Fuzzy TOPSIS methodologies for evaluating the options.